اسیلاتور
اسیلاتور؛ مداری است که با استفاده از ولتاژ DC تولید امواج متناوب AC با دامنه و فرکانس پایدار می‌کند. در اسیلاتور قطعاتی چون ترانزیستور، دیود، آی سی، مقاومت، خازن وسلف به کار می‌رود. با استفاده از اسیلاتور می‌توان امواج سینوسی، مربعی، مثلثی و… تولید کرد. برای نمونه می‌توان به نوسان‌سازهاي هارتلی، کولپیتس و آرمسترانگ اشاره کرد، هر کدام مزایا و معایبی دارند ولی هیچ‌کدام بنا به دلایلی در موبایل کاربرد ندارد.
در سیستم های رادیویی ، نوسان سازها که معمولا سینوسی هستند موج حامل فرستنده را به وجود می آورند . طبقه های مخلوط کننده را تحریک می کنند و سیگنال را از یک گستره فرکانس به گستره دیگر می برند . در واقع نوسان ساز یا اسیلاتور مداری است که در صورت کوچکترین تحریکی در حد یک نویز یا چند میلی ولت شروع به نوسان و تولید موج سینوسی می کند . اسیلاتورها در مدارات موبایل استفاده بسیار زیادی دارند مثلا اسیلاتور VCO که نقش تولید موج حامل برای مدولاسیون سیگنال ارسالی را بر عهده دارد یا کریستال اصلی که یک موج سینوسی با فرکانس مشخص برای کلاک پالس بخش های دیجیتال تولید می کند که این موج سینوسی در خود CPU یا آی سی RFSP تبدیل به یک پالس مربعی می شود و از کریستال ساعت نیز به عنوان یک اسیلاتور می توان یاد کرد . در حالت کلی می توان یک اسیلاتور ساده را به شکل زیر نشان داد :
در شکل بالا که rn یک مقاومت غیر خطی منفی است دارای مشخص جریان – ولتاژ مشخص زیر می باشد :
که در صورت بروز نویز حرارتی در این مقاومت مدار شروع به تولید موج سینوسی می کند . لازم به ذکر است که اسیلاتورهای بکار گرفته شده در مدارات الکترونیکی ساختاری پیچیده تر دارند و نکته قابل توجه این است که اسیلاتورها غالبا احتیاج به ورودی ندارند و با نویز موجود در محیط نوسان می کنند .
نوسان ساز کریستالی
کریستال نوعی کوارتز می‌باشد که با اعمال ولتاژ می‌تواند یک فرکانس ثابت را تولید کند.و تقریبا در تمام شرایط مقدار فرکانس تولید شده ثابت است. کریستال در اثر ضربه و آب زود خراب می شود . کریستال حکم قلب سیستم را به عهده دارد.در گوشی یک کریستال اصلی بنام VCTCXO(38.4MHZ) یا VCTXO (26MHZ) و یک کریستال ساعت بنام RTC (32.768KHZ) و کریستال USB نیز بعضا در گوشی وجود دارد.
نکته :کریستال در موبایل دارای جهت بوده و موقع تعویض می بایست جهت و مقدار فرکانسی آن را رعایت نماییم.
عددی که بر روی کریستال نوشته شده مقدار فرکانس سینوسی است که تولید می کند.
در مدار فوق B601 یک کریستال 26MHZ می‌باشد که فرکانس سینوسی 26MHZ را تولید می‌کند.
عالی بود.متشکرم